دکتر سید فاطمی: در مشهد فضاهای عمومی نحیف است

?️ دکتر قاری سید فاطمی؛ استاد دانشکده حقوق بهشتی در دومین همایش منشور حقوق شهرنشینی، مهم‌ترین آسیب‌های شهرهای زیارتی را کمبود و نحیف‌بودن فضاهای عمومی، شکاف عمیق اجتماعی، فکری و نادیده‌گرفته‌شدن دغدغه‌های مشترک شهروندان دانست. در ادامه بخش‌هایی از سخنرانی ایشان در همایش مذکور به ترتیب به نقل از ایسنا و ایکنا خواهد آمد:

به گزارش ایسنا- منطقه خراسان، سید محمد قاری سید فاطمی امروز در دومین همایش منشور حقوق شهرنشینی که در تالار میدان شهدا برگزار شد، اظهار کرد: مهم‌ترین آسیب‌های شهرهای زیارتی به دلیل کمبود و نحیف‌بودن فضاهای عمومی، شکاف عمیق اجتماعی، فکری و نادیده‌گرفته‌شدن دغدغه‌های مشترک شهروندان است. عمدتاً افراد ساکن در این شهرها زندگی متفاوت و جداگانه‌ای دارند.
وی افزود: پارک‌های گفت‌وگو و نقل محلی برای شهروندان است که بتوانند دغدغه‌های بزرگ فردی، شهری، ملی و انسانی خود را بیان کنند. افراد در این پارک‌ها و گفت‌وگوها به عنوان شهروند مشهدی حضور می‌یابند.
استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تهران بیان کرد: برای به نتیجه رسیدن وفاق اجتماعی لازم، بدون هدف و وفاق به نتیجه لازم نخواهیم رسید. همراهی، همدلی و اتحاد نخبگان و اندیشه‌ورزان به رسیدن به وفاق اجتماعی کمک می‌کند. 
قاری سید فاطمی ادامه داد: حوزه عمومی فربه‌ای داریم. در شهرهای زیارتی همچون مشهد و قم فضاهای عمومی کمرنگ و فضاهای دینی‌مذهبی بسیار است. توده‌ها، نخبگان و اندیشه‌ورزان باید به توافق بین‌الاذهانی برسند، وگرنه با یکدیگر همدل و هماهنگ نخواهند بود و گرفتار نخبه‌گریزی و عوام‌فریبی خواهیم ‌شد.
وی اضافه کرد: حوزه عمومی، حوزه‌ایست که در اختیار قدرت و حکومت و بخش خصوصی نبوده و معطوف به منافع شخصی نیست. منافع اکثر سازمان‌های مردم‌نهاد هم معطوف به خصوصی می‌شود.
استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تهران گفت: کارکرد‌های حوزه عمومی را می‌توان سیاسی، اجتماعی و معرفتی دانست. اگر برآیندی از این کارکردها داشته‌ باشیم نتیجه آن دادوستد بین‌الاذهانی و درک زمانمند و مکانمند از آن است.
قاری سید فاطمی تشریح کرد: گفت‌گوهایی لازم است که در سطح اجتماعی نسبت‌به دغدغه‌های جمعی، شهری و اجتماعی انجام پذیرد و در این گفت‌وگوها رنگ، ملیت، جنسیت و مذهب جایی نداشته و اندیشه‌ها و عقول با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند.
وی توضیح داد: این گفت‌گوها برای این است که راه‌حل‌های مشترکی برای خیل دغدغه و نیاز مردم و جامعه یافت ‌شود. اندیشه و عقل فقط در برابر استدلال زانو می‌زند. فضای عمومی در خدمت حوزه عمومی بوده و جو فضای عمومی آزادی بیان است.
استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تهران تصریح کرد: ساده‌لوحانه است که بپنداریم جوامع دارای فضای عمومی نحیف نظام مردم‌سالار دارند. 
قاری سید فاطمی خاطرنشان کرد: فضاهای زیارتی متولیان خاص خود را داشته و شورای شهر متولی فضای عمومی شهر است. بنابراین دغدغه اصلی برای فضای عمومی شهر این است که چگونه این فضا را ایجاد کنیم. برای درک و رسیدن به دغدغه‌ها نیاز به حوزه عمومی فربه‌ای داریم.
استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تهران افزود: اخلاقا درست نیست که شهروندان از میکروفون مسجد برای بیان دغدغه‌ها و نیازهای خود استفاده کنند؛ چراکه ممکن است کسانی که آب و برق مسجد را می‌دهند سوای اینکه فرد نمازخوان باشد یا نه، در مسجد به بیان دیدگاه‌ها و دغدغه‌های خود پردازد.
قاری سید فاطمی بیا کرد: حوزه‌های خصوصی مخصوص افرادی است که در آن حوزه فعالیت می‌کنند اما حوزه‌های عمومی مختص تمام شهروندان است. 

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی سیدمحمد قاری سید فاطمی صبح امروز در دومین همایش منشور حقوق شهرنشینی که در تالار شهر مشهد برگزار شد، اظهار کرد: مهمترین آسیب‌های شهرهای زیارتی به دلیل کمبود و نحیف‌بودن فضاهای عمومی، شکاف عمیق اجتماعی، فکری و نادیده‌ گرفته‌ شدن دغدغه‌های مشترک شهروندان است. عمدتا افراد ساکن در این شهرها زندگی متفاوت و جداگانه ای دارند.

وی افزود: پارک‌های گفت‌وگو و نقل، محلی برای شهروندان است که بتوانند دغدغه‌های بزرگ فردی، شهری، ملی و انسانی خود را بیان کنند. افراد در این پارک‌ها طی گفت‌وگوهای خود به عنوان شهروند مشهدی حضور می‌یابد و به شیوه‌ای عادلانه، مهربان، اخلاقی و انسانی زندگی می کنند.

استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی بیان کرد: برای به نتیجه رسیدن، وفاق اجتماعی لازم است. بدون هدف و وفاق به نتیجه لازم نخواهیم رسید. همراهی، همدلی و اتحاد نخبگان و اندیشه ورزان به ما در دست یابی به وفاق اجتماعی کمک می‌کند. 

قاری سید فاطمی ادامه داد: در حال حاضر ما دارای حوزه عمومی فربه ای هستیم. در شهرهای زیارتی همچون مشهد و قم فضاهای عمومی کمرنگ و فضاهای دینی ‌مذهبی بسیار است. حوزه عمومی، حوزه‌ای است که در اختیار قدرت و حکومت بوده و خصوصی و معطوف به منافع شخصی نیست. این در حالی است که منافع اکثر سازمان‌های مردم‌نهاد معطوف به حوزه خصوصی می‌شود.

وی اضافه کرد: کارکرد‌های حوزه عمومی را می‌توان سیاسی، اجتماعی و معرفتی دانست. اگر برآیندی از این کارکردها داشته ‌باشیم، نتیجه آن دادوستد بین الاذهانی و درک زمان مند و مکان مند از آن است. در این رابطه لازم است توده‌ها، نخبگان و اندیش‌ورزان به تفاوق بین‌الاذهانی برسند وگرنه در صورتی که با یکدیگر همدل و هماهنگ نباشند، گرفتار نخبه‌گریزی و عوام فریبی خواهیم ‌شد. 

استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تصریح کرد: گفت‌گوهایی لازم است که در سطح اجتماعی نسبت به دغدغه‌های جمعی، شهری و اجتماعی انجام پذیرد و در این گفت‌وگوها رنگ، ملیت، جنسیت و مذهب جایی نداشته باشد و تنها اندیشه‌ها و عقول با یکدیگر گفت‌وگو ‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: این گفت‌وگوها برای آن است که راه‌حل‌های مشترکی برای خیل دغدغه ها و نیازهای مردم و جامعه یافت ‌شود. اندیشه و عقل فقط در برابر استدلال زانو می‌زند. 

استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی تصریح کرد: ساده‌ انگارانه است بپنداریم جوامع دارای فضای عمومی نحیف، نظام مردم ‌سالار دارند. تجربه من نشان می‌دهد شهرهای زیارتی دارای فضاهای عمومی فربه‌ و فضاهای عمومی نحیف است.

قاری سید فاطمی خاطرنشان کرد: فضاهای زیارتی، متولیان خاص خود را داشته و در این میان شورای شهر متولی فضای عمومی شهر است. بنابراین دغدغه اصلی برای فضای عمومی شهر این است که چگونه این فضا را ایجاد کنیم. برای درک و رسیدن به دغدغه‌ها نیاز به حوزه عمومی فربه‌ای داریم.

وی در پاسخ به این سوال که چرا مکان‌های مذهبی مثل مسجد و حرم نمی‌تواند حوزه عمومی باشد، گفت: فرد ملحد در مسجد نمی‌تواند نیاز خود را بیان کند؛ نماز محلی برای افراد نمازخوان است. تعداد زیادی از شهروندان مشهدی مذهبی بوده اما عقاید متفاوتی دارند. این افراد باید دغدغه‌ها را به کسی و جایی بگویند چون نادیده ‌گرفته ‌شدن این دیدگاه ها، شکاف‌ها را عمیق‌تر می‌کند. حوزه‌های خصوصی، مخصوص افرادی است که در آن حوزه فعالیت می‌کنند اما حوزه‌های عمومی مختص تمام شهروندان است. 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *