همایش با موضوع «تحولات حقوق کیفری کشورهای اسلامی در پرتو تعامل شرع و حقوق»

طبق اعلام دبیرخانه همایش تحولات حقوق کیفری کشورهای اسلامی در پرتو تعامل شرع و حقوق مهلت ارسال چكيده مقالات تا سي مهر تمديد شده است. محورهای همایش مذکور به شرح ذیل است:

1. موضوع شناسی و مبانی نظری  

  • شرع به‌عنوان منبع الزام حقوقی قانون‌گذاری و تأثیر آن بر منابع کیفری
  • دوگانه شرع و قانون و تأثیر آن بر محتوا و ساختار حقوق کیفری: امکان و امتناع
  • دولت  مدرن و حقوق کیفری
  • «شهروند» و «حقوق شهروندی» در حقوق کیفری مدرن و نسبتش با مبانی نظری حقوق شرعی
  • شکل‌گیری مفهوم «ملت» و «دولت‌-ملت» در حقوق مدرن و تأثیر آن بر حقوق کیفری
  • نسبت حقوق کیفری با اصول و مبانی حقوق عمومی در کشورهای اسلامی
  • معناشناسی مبادی شرع، احکام شرع، مبانی و موازین شرع، عدم مغایرت قوانین کیفری با شرع
  • تأثیر مشروطه گرایی/ قانون‌اساسی‌گرایی بر اسلامی‌سازی حقوق کیفری
  • پاسخ‌های شرع به موضوعات عرفی در حقوق کیفری
  • پلورالیزم حقوقی و شرع
  • حقوق کیفری و تنوع مذهبی
  • تکثرگرایی دینی و فدرالیسم مذهبی در امور کیفری

2. قلمرو  و حوزه‌های مواجهه یا تعامل میان حقوق کیفری و شرع

  • تحول جریان‌ها و تفکرهای مختلف فقهی و تأثیر آن بر حقوق کیفری
  • نسبت و تزاحم میان اسلامی سازی حقوق کیفری و حقوق بشر
  • تمایز میان موضوعات دادرسی کیفری و حقوق کیفری (ماهوی) در قلمرو شرع و حقوق
  • مواجهۀ شرع و حقوق در مسائل حقوق کیفری ماهوی و شکلی و چگونگی حل و فصل آنها
  • اصول شکلی و ماهوی حقوق کیفری و چگونگی انتقال آن‌ها در قوانین اساسی
  • اصول راهنمای قلمرو و محتوای حقوق کیفری در قوانین اساسی: مقتضیات و موانع

3. روش‌ها و مدل‌های تعامل شرع و حقوق کیفری

  • رویکردهای مختلف فقهی و تعامل آن‌ها با اساسی‌سازی هنجارها و اصول حقوق کیفری
  • زمینه‌ها و تجربه‌های اساسی‌سازی حقوق کیفری در کشورهای اسلامی
  • چگونگی مواجهه قوانین کیفری کشورهای اسلامی با مجازات‌های شرعی
  • تأثیر رژیم‌های سیاسی بر محتوا و شکل حقوق کیفری در کشورهای اسلامی
  • مصلحت و نظریه‌های سیاسی- فقهی پشتیبان آن در حقوق کیفری و نسبتش با حق‌مداری در دولت حقوقی
  • مطالعه موردی قوانین اساسی و کیفری کشورهایی که در سال‌های اخیر قوانین اساسی جدید وضع کردند یا در جریان وضع‌اند؛ مانند افغانستان، تونس، مصر، عراق و لیبی.
  • مدل‌های کنترل و مهار نهادی حقوق کیفری در کشورهای اسلامی
  • دامنۀ تأثیر اصل شریعت (اصل قانون اساسی دایر بر منبع انحصاری یا اصلی بودن شرع در قانون‌گذاری) بر قوانین کیفری کشورهای اسلامی و انواع رویکردهای پذیرفته‌شده در قوانین اساسی
  • رویۀ قضایی نهادها و دادگاه‌های قانون اساسی در خصوص اصل شریعت در دعاوی و موضوعات کیفری
  • روش و نظریه شورای نگهبان قانون اساسی در تطبیق قوانین کیفری با شرع
  • تجربه کشورهای اسلامی؛ زمینه‌ها و تحولات تاریخی و حقوقی، موفقیت‌ها و ناکامی‌ها

4. نتایج و آثار تعامل شرع و حقوق کیفری

  • موضع حقوقی-سیاسی کشورهای اسلامی در خصوص مسائل و موضوعات حقوق کیفری بین‌المللی
  • پیامدهای تعامل شرع و حقوق در تحقق عدالت
  • پیامدهای پذیرش رابطه شرع و حقوق کیفری در ساختارهای موجود دادرسی
  • آثار اساسی‌سازی منابع و اصول حقوق کیفری بر تفسیر و اجرای حقوق کیفری
  • تزاحم میان اصول قانون اساسی: آثار آن بر حقوق کیفری و راه‌حل‌ها
  • چالش‌های حقوقی، اجتماعی و سیاسی شرعی‌سازی حقوق کیفری با توجه به تنوع مذهبی در برخی از کشورهای اسلامی
  • نتایج پذیرش شرع به عنوان یکی از منابع حقوقی در تقریب نظام‌های حقوقی کشورهای اسلامی
  • پیامدهای پذیرش رسمی دوگانۀ شرع و حقوق در نظم حقوقی
  • چالش‌های بین‌المللی کشورهای اسلامی در پذیرش دوگانه شرع و حقوق در حوزه کیفری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *